یک کارشناس مسایل منطقهای با اشاره به تاکید ایران بر راهحلهای دیپلماتیک برای رفع مشکلات و تنشهای منطقهای و نقش مثبت عمان در اینباره میگوید اگر کشورهای غربی دست از تجاوزگری برداشته و به زورگوییهای خود خاتمه دهند، بحران در منطقه فروکش میکند.
به گزارش الف، یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان یکشنبه هفته جاری با محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در محل وزارت امورخارجه دیدار و گفتگو کرد. سفر وزیر خارجه عمان به تهران در حالی دوباره در صدر رسانههای داخلی و خارجی قرار گرفته است که تنشهای جاری در خلیج فارس و میان ایران و کشورهای غربی افزایش یافته است.
محمدجواد ظریف وزیرامورخارجه کشورمان و یوسف بن علوی وزیرخارجه سلطنت عمان، در تهران دیدار و با مرور همکاریها و روابط خوب دو کشور، ضمن تاکید بر اهمیت تداوم رایزنیهای تهران و مسقط، در خصوص آخرین تحولات منطقه ای و بین المللی، تبادل نظر و رایزنی کردند. وی همچنین با حسن روحانی رییسجمهور دیدار و در مورد مسایل منطقهای و روابط دو کشور نیز گفتگو کرد.
وزارت خارجه عمان پیش از این در بیانیهای اعلام کرده بود که سفر بن علوی در راستای روابط دوجانبه و رایزنی مستمر بین دو کشور و درباره تحولات اخیر منطقه صورت میگیرد. هفته گذشته؛ سلطاننشین عمان که به همراه ایران کنترل تنگه هرمز را در دست دارد، خواستار آزادی نفتکش انگلیسی شده بود.
«حنینه المغیری» سفیر عمان در واشنگتن بامداد پنجشنبه هفته گذشته در مصاحبه با تارنمای آمریكایی المانیتور گفت: در سال 2013 عمان میانجیگر مذاكرات هسته ای میان ایران و آمریكا نبود بلكه تنها محل این مذاكرات را تأمین كرد، لذا ما می توانیم بار دیگر نقشی در حل تنش به وجود آمده میان دو كشور داشته باشیم.
این درحالی است که خبرهای ضد و نقیضی در مورد نقش میانجیگری عمان میان ایران و انگلیس در طی روزهای اخیر منتشر شده است و رسانههای داخلی و خارجی سفر وزیرخارجه عمان را برای حل تنشهای منطقهای عنوان کردند.
سخنگوی وزارت امورخارجه امروز دوشنبه ۷ مرداد در خصوص سفر بن علوی به تهران اظهار داشت: طبیعی است درخصوص مسائل منطقهای و بینالمللی مانند بحث کشتیها و تنش در خلیج فارس صحبت شده باشد ولی اینکه برای میانجیگری آمده باشد، تایید نمیکنم ولی در خصوص این مسائل طبیعی است که با مقامات ایران صحبت شده باشد.
«یوسف بن علوی بن عبدالله» وزیر امور خارجه عمان پس از دیدار رسمی خود با مقامات تهران در گفتگو با شبکه تلویزیون دولتی عمان تأکید کرد که به منظور حفظ ثبات در تنگه هرمز ارتباط خود را با «تمام طرفها» حفظ خواهد کرد.
عمان و سابقه میانجیگری در منطقه
میانجیگری یک مفاهیم سیاسی است که در زمینه حل و فصل اختلافات و منازعات افراد، گروهها و کشورها مورد استفاده قرار می گیرد. ايجاد بحران در منطقه خاورمیانه موجب نگرانی بسیاری از کشورها شده است و همین موضوع موجب شده تا مقامات بلندپایه دیپلماتیک کشورهايي مانند عراق، عمان، ژاپن، سوئيس و آلمان سعي در ميانجي گري ميان ايران و آمريکا و تنش به وجود آمده با انگلیس داشته باشند. یکی از مهمترین کشورهای میانجیگر پس از انقلاب اسلامی، عمان است. روابط عمان با ایران در منطقه خلیج فارس همیشه بیطرفانه بوده و مثبت ارزیابی شده، بهطوریکه مسقط همواره نقش میانجی را در بسیاری از بحرانهای منطقه بین ایران و کشورهای عربی، كشورهای غربی و خصوصا آمریکا ایفا کرده است؛ به طور مثال؛ عمان میزبان مذاکراتی میان عراق و ایران برای آتشبس در جنگ میان این دو کشور بود و به عراق اجازه نداد تا از خاک خود برای حمله به جزایر ایرانی استفاده کند.
این کشور همچنین برای بهبود روابط ایران و عربستان سعودی و ایران و مصر وساطت کرده است، و در مقابل نیز به آزادسازی اسرای مصری کمک کرد که در طول سالهای جنگ با عراق، به اسارت ایران درآمده بودند. ازهمه مهمتر باید به نقش عمان در ایجاد کانال مذاکرات پنهان میان ایران و آمریکا در پرونده هستهای از سال ۲۰۰۹ و مذاکرات رسمیتر از سال ۲۰۱۲ میلادی اشاره کرد.
عمان همواره نماینده آمریکا در منطقه خاورمیانه بوده و رابطه بسیاری نزدیکی هم با انگلیس دارد و از طرفی دیگر نیز با ایران و عمان دو کشور در دو طرف تنگه هرمز هستند، لذا نمیتوان نقش کلیدی عمان در منطقه خاورمیانه را نادیده گرفت .
سفر وزیر امور خارجه عمان به تهران در حالی انجام شد که مسقط همواره روابط خوبی با ایران داشته است، چراکه در تنگه هرمز كه عمان و ايران در دو طرف آن قرار گرفته اند، شاهد همكارىهاى اين دو كشور، در زمينه هاى تجارتى و اقتصادى يا فرهنگى و حتى در زمينه هاى نظامى و امنيتى در طول سالها بوديم، لذا سفر وزیر خارجه عمان را نمیتوان تنها با هدف میانجیگر یا پیامرسان میان ایران و کشورهای غربی دانست بلکه باتوجه به تحولات اخیر منطقه و رایزنیهای مداوم عراق و عمان، باید به دنبال راهحلی برای پایان بحرانها در منطقه خلیجفارس و کاهش تنشها بود.
میانجی گری میتواند تاثیر مثبتی بر روند کاهش تنشها داشته باشد
مصیب نعیمی کارشناس مسایل منطقهای و سردبیر الوفاق در گفتگو با خبرنگار سیاسی الف، در مورد میانجیگری عمان در منطقه اظهار داشت: کشور عمان یکی از کشورهای همسو و همراه با ایران است و باتوجه به جایگاه روابط این کشور، با ایران و سایر کشورهای خارجی میتواند نقش مهمی در حل بحرانهای به وجود آمده داشته باشد، سفر بنعلوی به تهران، هم به منظور تنش و اتفاقاتی است که در منطقه خلیجفارس به وجود رخ داده است.
وی تصریح کرد: اگرچه خود انگلیسیها این تنش را آغاز کردند و درحال حاضر علیرغم اینکه مطرح میکنند که میانجیگری نفرستادهاند اما شاهد رفت و آمدهای کشورهای تاثیرگذار همانند عراق و عمان در طی این روزهای اخیر بودهایم، لذا معتقد هستم که کشوری تاثیر گذار مثل عمان که همواره نقش میانجیگری در منطقه داشته است، میتواند تاثیر مثبتی بر روند کاهش تنشها داشته باشد.
این کارشناس مسایل خاورمیانه تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران، اقدام انگلیس را تجاوز و راهزنی دریایی توسط انگلیس میداند لذا توقیف کشتی انگلیسی نیز اقدام متقابل ایران در برابر تجاوزگری آنها بود، اما ایران همواره راهحل بحرانها را راهحلی سیاسی میداند، لذا اگر کشورهای غربی دست از تجاوزگری برداشته و به زورگوییهای خود خاتمه دهند، بحران در منطقه فروکش میکند.
این کارشناس مسایل منطقهای به نقش عمان در میانجیگری میان گفتگوهای ایرانی- عربی اشاره کرد و افزود: عمان بارهاست بحث میان کاهش تنشها در میان کشورهای منطقه را مطرح میکند و در شورای همکاری خلیجفارس نیز بارها سیاستهای تنش آفرینی کشورهای عربستان و امارات را مورد گوشزد قرار داده است چراکه هرگونه تنش در منطقه، موجب سود بیگانگان میشود و اهمیت و ثبات منطقه منوط به همکاری کشورهای منطقه است و این تکرویهای عربستان و امارات بوده که موجب تشدید این بحرانها شده است. به گفته برخی از کشورهای عربی منطقه، این دو کشور به دلیل شکست در سیاستهایشان، سعی کردند نوعی چرخش و بازنگری در نوع رفتار خود ایجاد کنند.
نعیمی گفت: عمان از دیرباز نقش میانجیگر و پیام رسان را در منطقه داشته است و جمهوری اسلامی ایران نیز همواره اعلام کرده است که راهحل خروج از تنشها، راهحل سیاسی است و کشورهای عربی باید باید مسیر جداگانهای را از غرب برای خود انتخاب کند و راه بازگشت را در پیش بگیرند.
وی به نقش برخی از کشورهای میانجیگر در طول پیروزی انقلاب اشاره کردو گفت: در طول تاریخ همواره میانجیگرها، اهداف متفاوتی داشتند و نمیتوان نقش همه آنها را مثبت دانست چراکه بسیاری از این کشورها تنها برای رسیدن به اهداف خود، حاضر به میانجیگری میان دو کشور شدهاند، اما عمان به عنوان کشوری که مورد قبول ایران است میتواند نقش مفیدی در حل بحرانهای به وجود آمده داشته باشد، چراکه کشورهایی که مورد اعتماد بوده و رابطه صادقانهای دارند میتوانند در حل بحرانهای به وجود آمده کنند لذا بین ایران و عمان هم پیمانهایی رد و بدل شده است که میتواند تاثیر مثبتی بر امنیت تنگه هرمز داشته باشد.