.
عصرجهان-از جمله مواهب نزدیک شدن به ایام برگزاری انتخابات مجلس، می‌توان به فراهم شدن شرایط دوباره برای بررسی برخی طرح‌های عقب مانده و یا فراموش شده اشاره کرد؛ شرایطی که برخی تصور می‌کنند دلیل آن پایان دادن به کار‌های روی زمین مانده توسط نمایندگان کنونی مجلس است و برخی عقیده دارند، رنگ و بوی انتخاباتی دارد. مثل طرح «جمعیت و تعالی خانواده» که هر چهار سال یک بار مورد توجه جدی نمایندگان مجلس قرار می‌گیرد و با پایان انتخابات برای چهار سال به حاشیه می‌رود.
پس از اینکه در مردادماه سال ۹۰ رهبر انقلاب طی سخنانی، رسما و علنی به موضوع جمعیت و لزوم مقابله با سیاست‌های تحدید نسل اشاره کردند و بیان داشتند که هر اقدام و تدبیری برای کم کردن جمعیت باید پس از ۱۵۰ میلیون نفر صورت بگیرد و نیز در مرداد سال ۹۱ نیز بار دیگر در مورد خطرات کاهش رشد جمعیت هشدار دادند و حتی از عبارت «خطا کردیم» استفاده کردند، نمایندگان وقت مجلس شورای اسلامی طرحی را تحت عنوان «جمعیت و تعالی خانواده» آماده کردند که البته هیچ گاه به تصویب نهایی نرسید.
طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» که در سال ۹۲ و در ۵۵ ماده توسط نمایندگان مجلس جهت افزایش جمعیت و تشویق جوانان به ازدواج و فرزندآوری تهیه شد، مسأله افزایش جمعیت را مورد تأکید قرار داد و با هدف ترغیب جوانان به ازدواج بسته‌های تشویقی متعددی را برای جوانان متأهل در نظر گرفت؛ بسته‌هایی که برای دولت بار مالی سنگینی داشت و به همین دلیل مورد توجه و اقبال دولت قرار نگرفت.
به طور مثال در بخشی از این طرح در ارتباط با مشوق‌هایی برای ازدواج و فرزند آوری مشوق‌های گذاشته شده بود تا اگر زوج‌های جوان صاحب فرزند شدند، دولت موظف به پرداخت مشوق‌هایی برای آن‌ها شود؛ مشوق‌های مثل قرارگیری در اولویت‌های استخدامی و پرداخت وام مسکن که به دلیل عدم تصویب نهایی، اجرایی نشد.
با اینکه از اهداف طرح جامع «جمعیت و تعالی خانواده» رسیدن به نرخ باروری ۲،۵ درصدی در رشد کمی جمعیت تا سال ۱۴۰۴ همراه با ارتقای کیفی جمعیت و تثبیت آن تا سال ۱۴۳۰ مورد تأکید بود و این مهم، پیوسته یکی از دغدغه‌های اصلی سیاستمداران و مدیران ارشد نظام است، بررسی‌ها نشان می‌دهد این طرح تنها در بازه‌های زمانی منتهی به انتخابات مجلس مورد توجه جدی نمایندگان قرار می‌گیرد و در دیگر سال‌ها توجه چندانی به آن نمی‌شود.
هرچند در سال ۱۳۹۲ طرح «جمعیت و تعالی خانواده» در راستای عمل به فرمایشات رهبر انقلاب به صحن علنی رسید و با استدلال هایی، چون مغایرت با اصل ۷۵ قانون اساسی و نیز بار سنگین مالی طرح برای دولت از دستور کار خارج شد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که این طرح دوباره و در ماه‌های منتهی به انتخابات مجلس ۱۳۹۴ دوباره مورد توجه تعدادی از نمایندگان قرار گرفت و این بار کلیات آن به تصویب رسید.
یازدهم آبان ۱۳۹۴ و پس از پیگیری تعدادی از نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نهم مثل احمد سالک و لاله افتخاری، بالاخره کلیات این طرح در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید؛ تصویبی که به واسطه همان دلایل قبلی یعنی مغایرت با اصل ۷۵ قانون اساسی و بار مالی مشروط به بررسی‌های بیشتر در کمیسیون فرهنگی شد، اما این بررسی‌ها هیچگاه به سرانجام مشخص نرسید و با پایان عمر مجلس نهم، طرح «جمعیت و تعالی خانواده» نیز به حاشیه رانده شد و تصویب نهایی این طرح تا روز‌هایی که در آن قرار گرفته ایم (ماه‌های منتهی به انتخابات مجلس یازدهم)، ادامه یافته است!
اکنون که در آستانه برگزاری انتخابات مجلس یازدهم هستیم و این انتخابات در اسفند ماه امسال برگزار می‌شود، دوباره همچون سال ۱۳۹۴، تعدادی از نمایندگان و اعضای کمیسیون فرهنگی تصویب نهایی این طرح را مورد تأکید قرار داده اند؛ طرحی که سابق بر این چند بار در داخل کمیسیون بررسی و به گفته خود نمایندگان احتمال تأیید آن توسط شورای نگهبان و نیز استقبال دولت از آن پایین ارزیابی شده بود.
احتمالی که اردیبهشت ۱۳۹۸ طیبه سیاوشی نماینده مردم تهران مطرح کرده و در همین باره به رسانه‌ها گفته بود: این طرح بار مالی سنگینی بر دولت تحمیل خواهد کرد و حتی اگر در صحن علنی به تصویب برسد، جای تردید وجود دارد شورای نگهبان به خاطر این بار مالی طرح را تأیید کند.
هرچندسابق بر این طرح مورد اشاره بنا به دلایلی که مورد اشاره قرار گرفت، هیچگاه به تصویب نهایی نرسید و جنبه قانونی پیدا نکرد، حالا دوباره این طرح مورد تأکید تعدادی از نمایندگان قرار گرفته است؛ نمایندگانی که به نظر می‌رسد خود نیز از بی نتیجه بودن تلاش هایشان اطلاع کافی دارند.
به طور مثال فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و سخنگوی کمیسیون فرهنگی در دوم آذر ۱۳۹۸ با بیان اینکه پس از تاکید مقام معظم رهبری بر موضوع سیاست‌های جمعیتی، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده را در دستور کار خود قرار داد، در همین رابطه به «مهر» گفت: این طرح سال ۹۱ با هدف بهبود فرهنگ خانواده و افزایش نرخ باروری در مجلس تدوین شد، اما به دلیل وجود موانعی از جمله بار مالی آن، پس از دو بار قرار گرفتن در دستور کار مجالس نهم و دهم به تصویب نرسید و تا به امروز متوقف مانده است.
ذوالقدر ادامه داد: در حال حاضر کمیسیون فرهنگی با توجه به نیاز و شرایط جامعه، طرح را مجدد بررسی و با انجام اصلاحاتی آن را به جریان انداخته است.
وی درباره اهداف این طرح، توضیح داد: از اهداف طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده رسیدن به نرخ باروری ۲،۵ درصدی در رشد کمی جمعیت تا سال ۱۴۰۴ همراه با ارتقای کیفی جمعیت و تثبیت آن تا سال ۱۴۳۰ است.
همانطور که از گفته‌های فاطمه ذوالقدر آن هم در آذر ماه سال ۱۳۹۸ و سه ماه مانده به انتخابات مجلس یازدهم برمی‌آید، این طرح دوباره در ماه‌های منتهی به انتخابات مورد توجه نمایندگان مجلس و به صورت مشخص اعضای کمیسیون فرهنگی قرار گرفته است!
در تأیید این مدعی می‌توان به گفته‌های لاله افتخاری نماینده سابق مجلس و از دنبال کنندگان این طرح در اواخر عمر مجلس نهم اشاره کرد که در ۲۸ خرداد ۹۶ در همین باره به رسانه‌ها گفت: طرح جمعیت و تعالی خانواده قرار بود در جهت منویات رهبری در خصوص افزایش جمعیت امتیازاتی را به عنوان مشوق برای فرزند آوری، حمایت از مادر و کودک، زوج‌های جوانی که قصد بچه دار شدن دارند قائل شود که با بهانه بار مالی طرح متوقف شده و مسئولان آن را رها کرده اند.
اکنون و با شرایطی که به آن اشاره شد، از افرادی، چون فاطمه ذوالقدر و دیگر نمایندگانی که به یاد بررسی و تصویب این طرح افتاده اند، باید پرسید چرا در همه این سال‌ها که نمایندگی مردم را در مجلس بر عهده داشتند، قدمی برای نهایی کردن طرح و رفع موانع تصویب آن برنداشتند و تنها به بررسی‌های جسته و گریخته در داخل کمیسیون فرهنگی بسنده کردند؟
وقتی خود نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی نیز از تاریخچه این طرح و دلایلی که سبب شده است مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگیرد و از سوی دولت نیز با استقبال رو به رو نشود، آگاه هستند، چرا در سال‌های گذشته در مسیر رفع موانع تصویب طرح حرکت نکردند؟
آیا با چنین تفاسیری، نمی‌توان مدعی شد هدف از طرح دوباره و چندباره این طرح کسب وجهه سیاسی است و برای نمایندگانی که در این مسیر پیش قدم شده اند، حل مشکلاتی مثل اشتغال، مسکن و ازدواج برای جوانان دغدغه اصلی نیست؟
منبع:تابناک