پایگاه خبری عصرجهان؛ هدایت اله (حیات) لطفی-این اثر طبیعی یکی از جاذبه های طبیعی بسیار زیبا و دیدنی است که در تمام فصول سال خصوصا فصل بهار مورد توجه خاص بازدید کنندگان و گردشگران زیادی از خود منطقه و مناطق اطراف و شهرستانهای همجوار قرار می گیرد .

این تالاب با موقعیت جغرافیایی E501428 N310034   در بخش سراسیاب یوسفی از توابع شهرستان بهمئی در استان ک . ب اقع شده است . فاصله تالاب از روستای زیبای آب الوان(المان) 2.5 کیلومتر ،  تا شهر سراسیاب یوسفی (مرکز بخش) از طریق جاده ماشین رو از مسیر روستای مامازینب – آب الون حدود 12کیلومتر و از راه مالرو (چشمه شه نظری) حدود 5 کیلومتر  ، تا شهر لیکک مرکز شهرستان بهمئی حدود 40 کیلومتر فاصله دارد .

مساحت تالاب بین 14 تا 15 هکتار ،  و عمق آن از 12 تا 30 متر بوده ، و از سطح دریا 1100 پا بالاتر  و جزو تالابهای همیشگی و پایدار می باشد . آب این تالاب از آب باران  ، و  احتمالا زایش چشمه های جوشان کف و دیواره های تالاب و زایش آب تپه های گچی و آهکی اطراف تأمین می گردد . در خصوص نحوه و فلسفه بوجود آمدن این دریاچه افسانه ای محلی وجود دارد که متن آن آماده است است و ان شاالله در روزهای آتی منتشر خواهد شد .

وجه تسمیه نام تالاب : تلفظ غالب ، رسمی و مکتوب نام تالاب "برم الوان" می باشد . برم در زبان محلی یعنی دریاچه کوچک و پرآب که معمولا راکد می باشد و معنی لغوی  الوان هم " رنگها و رنگارنگ " می باشد ، معنی مرکب آن دریاچه رنگها و یا دریاچه رنگارنگ می باشد . برخی معتقدند که تلفظ و نام صحیح آن  " برم ولمون " می باشد ، و معنی محلی " ولمون " را  " زیاد ، پر ، سرشار " می دانند ، یعنی " دریاچه پرآب " یا  "دریاچه سرشار از آب " .  ( ولم در زبان محلی یعنی زیاد)

محمود باور در ص 206 کتاب " کهگیلویه و ایلات آن " می نویسد : دریاچه برم المان در منطقه یوسفی کوه کیلویه ،  به مسافت کمی شمال المان است . درازای آن نزدیک به 2000 ذرع ، پهنای آن 300 الی 400 ذرع ، آبش شیرین و گوارا از آب چشمه منبی و چشمه اوسل است .

 ( البته جمله آبش شیرین و گوارا و از چشمه منبی و چشمه اوسل است " در خصوص این تالاب صدق نمی کند چون آبش کاملا شور است )

احمد اقتداری از جامعه شناسان و مورخین بنام ،  نام اصلی تالاب را  " برم المان " ذکر کرده است و معتقد است که این نام ریشه در تاریخ " الیمایی " دارد .

بنظر می رسد که نام  " برم ولمون  " یعنی دریاچه پرآب یا سرشار از آب با مسمی تر و با توجه به گویش محلی این ناحیه صحیح تر و به معنی واقعی نزدیک تر باشد  .

اطراف تالاب را زمینهای مرغوب و مسطح و صاف کشاورزی با مساحت حدود 350 هکتار محصور نموده اند که شوره زار بوده و هر ساله زیر کشت غلات(گندم و جو)قرار می گیرند . در تاستان و فصول بعد از کشت اکثر سطح زمینها را " خارشتر"  و " تلخک " می پوشاند و در اواخر فصل زمستان و اوایل فصل بهار  در محلهایی که زیر کشت نیستند حتی در لابلای بوته های غلات ، شبدرهای خوشبوی وحشی به وفور می رویند که با بوی مسحور خود نشاط و لذت خاصی به بازدید کنندگان می بخشند .

حاشیه تالاب را درختهای گز و اندکی نی احاطه کرده است و اطرافر زمینهای مسطح کشاورزی را تپه های گچی و آهکی مسدود  کرده اند و درختهای بادام کوهی (وحشی )  ، بلوط ، بن ، کلخنگ و برخی درختچه های دیگر پوشش داده و چشم انداز بسیار زیبایی به طبیعت سحرآمیز منطقه داده است .

میزان کدورت آب تالاب که کاملا شور و غیر قابل شرب می باشد 2.2 گرم بر لیتر آب  و از پلانکتونهای گیاهی و جانوری غنی می باشد ، تقریبا 99 درص پلانکتونها جانوری را کالانوئید و یک در صد آنها را دافنی تشکیل می دهند .

در برخی از فصول سال گونه های مختلفی از پرندگان از قبیل "  حواصیل ، مرغابی ، بط ، اگرت ، باکلانها ، کشیم  و ...  "که غالبا از سرزمین یخبندان سیبری به مناطق گرمسیر کوچ می کنند در محل تالاب نشو و نما و زندگی می کنند .

مقدار زیادی ماهی ( بیشتر از نوع کپور) طی سالهای گذشته توسط اداره محیط زیست در تالاب رها شده است که زاد و ولد نموده و به مقدار زیادی تکثیر شده اند و گاها ماهی ها و پرندگان موجود توسط اهالی بومی منطقه صید می گردند .

سرریز آب تالاب از طریق خندقی ( نام محلی غندق) که توسط مردم منطقه و کشاورزان حفر شده است به رودخانه سراسیاب می ریزد . مخاطرات و آسیبهای جدی که تالاب و منطقه زیبای اطراف آن را تهدید می کند : زباله ها و پسماندهای مواد مصرفی رها شده در محیط توسط گردشگران و بازدیدکنندگان ، کودهای شیمیایی استفاده شده توسط کشاورزان منطقه در زمینهای زراعی اطراف تالاب ، شکار بی رویه پرندگان و آبزیان (ماهی) توسط برخی افراد و ... می باشند . در قسمت غرب تالاب و در نزدیکی روستای تاریخی گاودانه تالاب زیبا و کوچک فصلی  بنام آب غاضی یا آب قاضی قراردارد که معمولا در فصل بارندگی پرآب بوده و در سایر فصول خشک می گردد .

تالاب هنوز به ثبت ملی نرسیده است  ،  مراحل اداری آن توسط مسئولین ذیربط در دست اقدام و طی مراحل قانونی است . توسط سازمان گردشگردی تعدادی آلاچیق ، سکو و  محل نشیمن و سرویس بهداشتی برای استفاده گردشگران و بازدید کنندگان در حاشیه تالاب احداث شده است .