پایگاه خبری عصرجهان؛ رجبعلی کرد کنشگر اصلاح طلب -بی مقدمه و با صراحت بگویم، وفاق ملی عنوان قشنگ و جذابی است که از طرف رییس جمهور و دولتش بخوبی تعریف و تبیین نشد و صدای این شعار بعنوان میثاق مشترک در دولت چهاردهم توسط آن گروه و جناحی که مخاطب اصلی و تکمیل کننده پازل وفاق هستند شنیده نشد و به عبارت بهتر غیر مسموع شد.

مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های مخاطبین است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. می توانید با ارسال یادداشت خود، این مطلب را تأیید یا نقد کنید.

به همین دلیل عمده و زیر دلایل دیگر که در پی می آید تا کنون این شعار جامه ی عمل نپوشید و این درخت ثمری حداقل برای مردم نداشت.

قبل از بسط بحث ذکر دو نکته را شایسته می دانم. اول اینکه رییس جمهور پزشکیان را فردی صادق ،متواضع و فروتن، ساده زیست ،بی ریا و دارای اخلاص در گفتار و رفتار می دانم که بواسطه ایمان قوی تحت تاثیر هیچ تهدید و تطمیعی قرار نمی گیرد و به معنای واقعی آزاده است و با نیت خیرو در راستای هم افزایی وخدمت به مردم و به دور از عوام فریبی این شعار را طرح کرد.

دوم: عالیجناب پزشکیان با همان ویژگیهای برجسته و متصف بودن به بسیاری از صفات فاضله ی دیگر، در بعد حکمرانی و شیوه مدیریت اجرایی کشورو تبیین و عمل به این میثاق، بشدت قابل نقد است و اساسی ترین نقد بر ایشان این است که وفاقی که وی بعنوان منشور و میثاق و محور در اداره کشور از آن یاد کرد و آن را تقریبا در تمام سخنرانی ها و مراسمات بیان می کند هیچ ثمره قابل لمسی نداشت و بلکه به نظربرخی  از صاحب نظران درون نظام نتایج معکوسی نیزدر بر داشت.

علاوه بر ویژگیهای برجسته انسانی، ایشان فردی متخصص و برجسته درعلم پزشکی است اما این همه باعث نمی شود که اقداماتشان بعنوان رییس جمهور مورد بررسی و نقد قرار نگیرد.

پزشکیان در خصوص شعار محوری خود نتوانست گفتمان سازی کند و اگر مجموعه سخنانش از بدو شروع کار تا کنون را بررسی کنیم حتی در حوزه نظر مطلب خاص و در خور توجه در مورد وفاق نگفته بطوریکه نه طرفهای مقابل و نه همراهان خودش را متقاعد نکرد. فقط توصیه هایی که بیشتر بوی اخلاق می دهد تا خط مشی های سیاسی و عملیاتی تکه کلام هایی از قبیل: "با هم دعوا نکنیم - منیت ها را کنار بگذاریم - وفاق باید مارا به وحدت و انسجام برساند- اگر با وحدت ووفاق عمل کنیم مشکل غیرقابل حلی در کشور وجود نخواهد داشت- وفاق یعنی رعایت انصاف با دوست و دشمن-وفاق این است که ما حق دیگران را ببینیم وزورنگوییم-و.... آیا واقعا" این جملات معنای وفاق هستند؟ آیا ما می توانیم به میل خود برای هر واژه و اصطلاحی معانی مختلفی را که حاصل باور و رویکرد درونی خودمان است تعریف کنیم؟ وفاق یک واژه ای است که بار مثبتی دارد آیا هر آن چیزی که با اخلاقیات منطبق است معنای وفاق می دهد.

کدام فرهنگ لغت و کدام لغت دان و مفسر دینی یا سیاسی وفاق را به معنای زور نگفتن و رعایت حقوق دیگران و رعایت انصاف معنا کرد؟ چگونه فقط و فقط با وفاق می شود تمام مشکلات کشور حل می شود؟می توان ادعا کرد که با وفاق حل مشکلات سهل تر می شود اما برچه اساسی مشکلات از صدر تا ذیل فقط با وفاق آن هم وفاقی که تعاریف متعددی از آن کردیم قابل حل است. کشور نیاز به خط مشی گذاری درست و کارگزاران پاکدست متخصص دارد نیاز  ما باید منطبق به نیازهای واقعی جامعه باشد.

مصوبات و سخنان و نطقهای نمایندگان ما باید با افکار عمومی منطبق باشد رییس مجلس میگوید از دوازده هزار قانون هشت هزار و پانصد قانون منسوخ می شود که خود جای بحث و نقد مفصل دارد و دهها بایدهای دیگر، تا مشکلات کشور حل شود.

آیا اینها ربطی به وفاق دارد؟آیا با توصیه وفاق شورای محترم نگهبان فضا را رقابتی می کند.

رییس جمهور برای پیشبرد اهدافش و پایبندی به شعارهایی که او را به پاستور رساند علاوه بر مدارا و انعطاف لازم است بر یک سری اصول مسلم و حقوق ملت ایستادگی کند و با این شیوه نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.ایستادگی خاتمی با هر 9 روز یک بحران یک شرایط نسبتا خوب اقتصادی سیاسی و بین المللی و ایجاد فضای رقابتی و تشکیل مجلس ششم را به ارمغان آورد.

در یک صورت جواب مثبت است آن هم در این صورت است که این واژه را آنقدر بسط دهیم که به معنای همه ی چیزهای خوب باشد. مثلا بگوییم وفاق یعنی برنامه ریزی درست خط مشی گذاری معقول و مطلوب. یعنی قانونگذاری یعنی تمکین به رای مردم یعنی تعامل با خارج یعنی مبارزه با اختلاس و رشوه خواری . این جور با کلمات بازی کردن دردی را دوا نخواهد کرد.پس چون تعریف درست و کامل و مانع و جامعی از وفاق ملی نداریم و ذی نفعان و ذی نفوذان و متولیان امر برسر وفاق، وفاق ندارند و هرکسی از ظن خود شد یار من، این شعار کاربرد چندانی ندارد و فقط یک بهانه و مستمسک خوبی است برای انتصاب مدیرانی که مبلغ و حامی جناح مقابل و در اصل حامی رویکرد و سیاستهای آن جناح هستند و این اقدام دولت بنام وفاق و به کام طیف شکست خورده آن هم در سطوح مدیران راهبردی نه تنها گره گشای مشکلات کشور نیست بلکه بر مشکلات خواهد افزود و ثمره تلخ آن را دیده ایم."عاقبت سرکنگبین صفرا فزود".مگر نه اینکه برای وفاق کابینه ای معرفی شد که صددرصد از مجلس انقلابی رای گرفت مگر نه اینکه در راس وزارت اقتصاد هم یک اصلاح طلب اقتصاددان است. مگر نه اینکه از ثمرات بسیار پربار این وفاق این است که کابینه رییس جمهور اصلاح طلب از مجلس کاملا اصول گرا بطور کامل رای آورد و با هم دعوا نکردید وبرای جلوگیری از همان دعوا تاکنون یک وزیر استیضاح نشد و ثمره این وحدت در بین مسولین می بایست گره گشایی مشکلات می بود.

 چرا اینقدر پول ملی بی ارزش شده و تورم افسارگسیخته شده و اسب تورم در حال تاخت و تاز است و بطور کلی وضعیت اقتصادی و بد و بدتر می شود؟ ای کاش این پرهیز از دعواها و اتحاد بین مسولین حداقل بر مشکلات نمی افزود حل کردن مشکلات پیشکش.علل دیگری کشور را به این وضعیت رساند و تجدید نظر در آن سیاستها شایسته و بایسته است و بااحترامی که برای شخص رییس جمهور قایل هستم این یک خطای راهبردی است که همه مشکلات پیش آمده را به فاق ربط می دهد برهمین اساس است که این درخت غیرمثمر است. به همین دلیل که همه مشکلات را گره زدیم به اختلافات داخلی و نسخه آن را وحدت وبدانیم و این وحدت را در قالب یک اصطلاح جذاب با عنوان وفاق ملی رنگ و لعاب دادیم و با این نام، دولت یک شرکت سهامی بنام پستهای سازمانی باز کرد و برای قانع کردن مردم و اصلاح طلبان بخشی  از این پستها را به آنان اختصاص داد و برای اینکه آن جناح هم سنگ لای چرخ دولت نگذارد و با هم دعوانکنیم بخشی از پستهای سازمانی را به آنان اختصاص داد و سیاستها و رویکردهای کلی و خط مشی های اساسی تقریبا" همان است که بود و لذا مشکلات هم همان مشکلات بعلاوه مسایل و مشکلات جدید است.راه برون رفت از مشکلات تغییر اساسی درشیوه های حکمرانی و نحوه مدیریت کشور و نوع تعامل با دنیاست. آقای رییس جمهور و مسولین نظام بدانند که هم طبق آموزه های دینی و هم تجریبات و آموزه های سیاسی جهان امروز اتفاقا"  یک سری از جدل ها و بحثها و اختلافات وبحث ودعواهای سیاسی و تخصصی و فنی راه برون رفت از مشکلات است.از درون اختلافات و بحث و بررسی نظرات متفاوت و به چالش کشیدن اقدامات و تصمیمات بهترین سیاستگذاریها اتخاذ می شود.اینکه رییس جمهوری که نماد اصلاح طلبی است از مجلسی که نماد اصول گرایی و اکثریت مطلق آن اصول گراست به کل کابینه رای دهد و پس از بروز بسیاری از مشکلات و بحرانها در کشور وزیری استیضاح نشود نه تنها نشانه همدلی ووفاق و اتحاد نیست بلکه میتوان آن را نشان ناکارآمدی و نوعی تبانی نهاد و از عجایب روزگار است.نخست وزیر ژاپن در سال 1400 دو مجلس قدرتمند ژاپن را منحل کرد و پس از آن انتخابات برگزار و دوباره مجلس تشکیل و به کار خود ادامه داد و اتفاق خاصی هم رخ نداد.در یک جامعه، کشور و نظام پویا و مردم سالار ایجاد تغییرات تشکیلاتی بصورت قانونی امری طبیعی و لازم است.هر امری که منجر به خوب شدن حال مردم شود امر پسندیده ای است خواه وفاق باشد یا اختلاف نظر مسولین،رای اعتماد باشد یا سوال و استیضاح و عدام رای اعتماد. اما در عمل این را نمی بینیم.آمار پرونده های قضایی ،خودکشی ها،طلاقها وبزهکاریها براثر بیکاری و فاصله فاحش دخل و خرج و مشکلات اقتصادی بالا می رود و بخش عمده ای از مردم از این وضعیت اقتصادی جانشان به لبشان رسید اقدام خاصی از سوی دولت و مجلس و بطور کلی حاکمیت، صورت نمی گیرد و مسولین هم نظاره گر این وضعیت اسفبار هستند اما اگر برای حقوق همین مردم بحثی در مجلس  و دولت در گیرد و منجر به این شود که یک وزیر جابجا شود واویلا سر می دهیم که دشمن سو استفاده می کند و این دعواها برای چیست.این سکوت و سکون و آرامش یک نتیجه خوب وعالی دارد آن هم برای مسولین و مدیران و نمایندگان که تفاهم و توافق کنند کاری به کار هم نداشته باشند و اگر مردم را آب ببرد آنان را خواب ببرد.حال باید متقاعد شده باشیم که این درخت وفاق ملی هیچ ثمری برای مردم نداشت وبرای به ثمر نشستن درخت وفاق باید طرحی نو در انداخت و در معنا و مفهوم و کارکرد و کاربرد وفاق ملی بازنگری اساسی صورت گیرد وتوجه بیش از حد به این مقوله رییس جمهور را از عوامل اصلی بازدارندگی توسعه و رفاه و آرامش کشور باز ندارد چرا که تکیه و تاکید به این شعار به تنهایی تا کنون ثمری نداشت.                                                            

رجبعلی کرد-مدرس دانشگاه