دکتر سید حسین فاضلی مدیر کمیته برگزاری کنفرانس ملی رودخانه کارون در یاداشت ارسالی با عنوان "تبعات و پیامدهای طرح های نیشکر در خوزستان از منظر متولیان امر" در پایگاه اطلاع رسانی "عصرجهان" نوشت:

ابلاغ اخیر سیاست های کلی محیط زیست  مقام معظم رهبری به ریاست قوه مجریه در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی به نوعی ورق زدن برگه جدید توجه بیش از پیش متولیان امر در حفاظت از محیط زیست خوزستان می باشد. اگرچه هشدرهای مقام معظم رهبری(مانند هشدار اسفند 1393) به متولیان امر درباره ضرورت حفاظت از محیط زیست محیط  سخن جدیدی نیست.

شکایات سازمان حفاظت محیط زیست و مردمی علیه تبعات و پیامدهای پیچیده طرح های نیشکر در خوزستان  مقوله جدیدی نیست و حسب اعلام مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان، شرکت توسعه نیشکر به عنوان یکی از صنایع آلاینده به دادگاه معرفی شده است، ولی در بعضی از موارد، حسب اظهارات رییس اداره حفاظت محیط زیست اهواز، بیش از دو سال پرونده قضایی علیه شرکت نیشکر به دلیل سوزاندن مزارع و آلوده کردن تشکیل شده،  ولی تا کنون معلق مانده است. اگرچه در بعضی دیگر موارد مانند صدور محکومیت قضائی حبس و تعلیق از فعالیت برای مدیر عامل کارخانه الکل سازی رازی(حسب اظهارات مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان) قابل توجه است(در مقوله کارخانه الکل سازی نیشکر خوزستان، ریاست حفاظت محیط زیست کشور اعلام می دارد که کارخانه الکل سازی نیشکر خوزستان دارای مشکلات جدی زیست محیطی است).

این در حالی است که معاونت ریاست جمهوری و ریاست حفاظت محیط زیست کشور اعتقاد دارد که اگر طرح عظیم نیشکر در خوزستان از همان ابتدا  مطالعات زیست محیطی داشت، راه حل هایی برای مشکلات فعلی پیش بینی و اکنون راهکاری برای جلوگیری از آنها اتخاذ می شد و براساس گزارشات دریافتی هنوز هم معضل کشت و صنعت نیشکر در خوزستان وجود دارد و از برنامه زیست محیطی عقب ماندگی دارد.

مدیر کل بحران استانداری خوزستان نیز بر این اعتقاد است که صنعت نیشکر در استان آلودگی‌های فراوانی را ایجاد کرده است و مشاور استاندار خوزستان در امور حفاظت محیط زیست و شیلات نیز مطرح می نماید که زیان‌بار بودن طرح نیشکر در استان بر همگان روشن شده است و پساب های نیشکر در منطقه را یک چالش و مصیبت توصیف می کند. اگرچه رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خوزستان اظهار می دارد که نیشکر برای استان هیچ سودی جز آلایندگی ندارد.

در مقوله باران های خاکستری نیشکر، رییس اداره حفاظت محیط زیست اهواز بیان می نماید که آتش زدن مزارع نیشکر برای برداشت محصول به هیچ وجه از نظر محیط زیست قابل قبول نیست و مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان نیز مونوکسید کربن و افزایش ذرات معلق در هوا را از مهمترین عوامل آلاینده هوا در اثر آتش زدن مزارع می داند.

هم راستا، رییس سابق مرکز بهداشت خوزستان بر این اعتقاد است که متاسفانه سوزاندن پسماندها در مزارع نیشکر پدیده و عادت زشتی است که با گسترش و توسعه مزارع نیشکر و صنایع جانبی آن گریبان ساکنان این منطقه است و سلامتی آنها را در معرض تهدید قرار داده است و سوزاندن نیشکر و مزارع کشاورزی موجب آلودگی هوا با آلاینده‌هایی مانند CO ،‌CO2 ،‌NOX ، ‌SO2 ‌و هیدروکربن‌ها می‌شود. علاوه بر آن، مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان، سوزاندن مزارع نیشکر را یکی از گزینه های مهم باران های آلوده در پاییز سال 1394 می داند.

در یکی از موارد نیز، مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان اعلام می دارد که در ارتباط با سوزاندن نیشکر، این موضوع به معاونت امنیتی استانداری خوزستان منعکس شد.

هم مسیر با موارد مذکور، مشاور استاندار خوزستان در امور حفاظت محیط زیست و شیلات اظهار می نماید که تولید دود و خاکستر احتمالاً توأم با سم و نیز انتشار بوهای نامطبوع ناشی از واحدهای صنعتی نظیر الکل و غیره سلامتی مردم شهرهای مجاور به ‌ویژه اهواز را در معرض خطر جدی قرار داده است و واقعاً مردم ساکن این شهرها از این وضعیت به ستوه آمده‌اند و در زمینه شکایات علیه سوزاندن نیشکر، مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان اعلام می دارد که شکایت های زیادی از سوی مردم به این اداره شده است.

اگرچه مشاور مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان اعلام نموده است که براساس ماده 9 قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست و ماده 2 قانون جلوگیری از آلودگی هوا، سوزاندن مزارع و کاه و کلش ممنوع است.

در مقوله کاهش کیفیت آب، وزیر نیرو بر این اعتقاد است که زهاب های صنایع نیشکر یکی از عوامل مهم در شوری آب کارون است و معاونت مطالعات پايه و طرح هاي جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان نیز اعلام می دارد که زهاب کشت نیشکر و کشاورزی 42.5 درصد در کاهش کیفیت آب کارون تاثیر گذار هستند و واحدهای نیشکر که 40 درصد از آب بخش کشاورزی را در استان مصرف می‌کنند از بین بخش های مختلف کشاورزی عمده ترین آلاینده در کیفیت آب محسوب می‌شوند.

معاونت حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان بیان می نماید که آمارها نشان می دهد که شرکت توسعه نیشکر استان بیش از سهم خود آب برداشت می کند و همین مساله باعث کاهش کیفیت آب کارون شده است. هم راستا با این اعلام، مدیر آب منطقه مرکز سازمان آب و برق خوزستان نیز اظهار می دارد که برداشت بی رویه آب توسط کشت و صنعت های نیشکر از مهر سال 90 به صورت غیر مجاز صورت می گیرد باعث افزایش میزان شوری آب کارون شده و ورود زه آب ها این میزان را افزایش داده است.

 اینها در حالی است که معاونت عمرانی استانداری خوزستان، زه‌آب‌های نیشکر  را از بزرگترین معضلات بزرگ آبی استان می داند.

در مقوله نابودی تالاب بین المللی شادگان، استاندار خوزستان اعتقاد دارد که تالاب شادگان به دلیل ورود پساب‌های نیشکر دچار مرگ تدریجی شده است و معاونت محیط انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز مطرح می نماید که تخلیه پساب های نیشکر صدمات جبران ناپذیری به اکوسیستم این تالاب وارد نموده است. هم جهت با دو مورد مذکور، مدیر کل سابق اداره شیلات خوزستان نیز اظهار می دارد که پساب های شور طرح توسعه نیشکر اکوسیستم این تالاب را تغییر داده و امکان تغذیه و رشد ماهیان را با اختلال روبه رو کرده است.

اگرچه مشاور استاندار خوزستان در امور حفاظت محیط زیست و شیلات اعتقاد دارد که نامناسب ‌کردن آب باقی‌مانده جهت مصارف شرب و کشاورزی برای شهر‌های خرمشهر و آبادان و نیز برای محصولات مهمی همچون نخیلات اتفاق افتاده است و حتی  شورکردن آب پایین‌دست و نامناسب‌کردن آب برای آبزیان مهاجر رودخانه‌های مهم نظیر صبور اتفاق افتاده است و معاونت  عمرانی استانداری خوزستان نیز اعلام نموده است که به دلیل بی توجهی به تبعات طرح نیشکر، اراضی محل تخلیه پسابهای شور نیشکر تا 200 سال آینده نیز به وضعیت عادی باز نمی گردد.

در آخر و رویهم رفته، از طرح های نیشکر به عنوان طرح رها شده توسط استاندار خوزستان یاد می شود و معاونت عمرانی استانداری خوزستان بر این اعتقاد است که ضرری و زیان‌هایی که زه آب های نیشکر به محیط زیست و رودخانه های استان داشته قابل انکار نیست و مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان اظهار می دارد که معضلات حاصل از کشت نیشکر روز به روز بیشتر می شود.

(اظهارات مسوولین بر گرفته شده از خبرگزاری های ایرنا، ایسنا، مهر و تسنیم و روزتانه جام جم می باشد).

معاونت ریاست جمهوری و ریاست حفاظت محیط زیست کشور(معصومه ابتکار)/ استاندار خوزستان(عبدالحسین مقتدایی)/ معاونت عمرانی استاندار خوزستان(احمد سیاحی)/مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان(احمدرضا لاهیجان زاده)/رییس اداره حفاظت محیط زیست اهواز(علی بنی عگبه)/  معاونت محیط انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان(جمال شاکری)/ مشاور مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست خوزستان(سیروس کریمی)/ رییس سابق مرکز بهداشت خوزستان(سید محمد علوی)/ رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خوزستان(امید حاجتی)/ مدیر کل بحران استانداری خوزستان(هاشم بالدی)/ مشاور استاندار خوزستان در امور حفاظت محیط زیست و شیلات(جاسم مرمضی)/ وزیر نیرو(حمید چیت چیان)/ معاونت حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان (مصطفی شبه)/ معاونت مطالعات پايه و طرح هاي جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان (هوشنگ حسونی زاده)/ مدیر آب منطقه مرکز سازمان آب و برق خوزستان (کامبیز حیدری)/ مدیر کل سابق اداره شیلات خوزستان(سید رحیم مغینمی)